Hazret-i Mevlana Türbesi

Hazret-i Mevlana Türbesi hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Allahın rahmeti üzerlerine olsun: Nice padişahlar ve sultanlar, bu kutlu türbeyi tamir etmiştir, ama 941 [1533-34] tarihinde Süleyman Han, Bağdad fethine giderken 200 kese masraf koyup cennet benzeri Bağdad'ı feth edip gelince evvela Sultanu'l-ulema ve oğlu Hazret-i Molla Hünkar'ın sandukalarını altın işlemelere gömdürüp gümüş şebekeler, dört tarafında güzel yazılı Kur'an-ı Kerimler, gümüş aletler, gümüş şamdanlar, buhurdanlar, gülabdanlar ve çerağdanlar ile bezemiş ve nice bin kıymetli kandiller ve sanatlı avizeler ile süslemiştir. Hazret-i Sultanu'l-ulema'nın sandukası hepsinden yüksek ve Molla Hünkar'ın sandukası ondan alçak ve (---) (---) alçaktır.

Mübarek başlarında Mevlevi külahları üzere beyaz Mevlevi sarıkları ve boyunları olan yer mahallinde Keşmiri ve Lahuri şallar ve sünnet-i Muhammedi taylesanı heybetli ve ruhaniyetli mübarek kabirlerdir ki avlusundan gören adama korku ve endişe gelip bir dehşet hasıl olur.

Bu mübarek kabirler semahanenin kıblesi tarafı köşesinde dört tarafı parmaklıklar ile çevrilmiştir. Üzerlerinde başka kubbeleri yoktur. Ve semahane meydanı bir cilalı parlak alandır. Başka mutrıbhaneleri ve ibadethane mihrabı düzgün direkler ile yapılmış bir türbedir.

Bir ham mermer ile döşenmiş geniş ve büyük bir avlusu vardır. Toplam (---) adet kapısı vardır. Bu avlunun dört tarafında pek çok sayıda gönlü yaralı derviş odaları vardır. Pencereleri etrafında olan bahçeye bakmaktadır.

Haftada (---) Mevlana ayini olup üç yüzden fazla kimi molla, kimi bey ve paşa ve her biri birer bağın gülü arif-i billah dünyayı terk edip Mevlana Tekkesi'nde çark edip sema ve safa ederler. Her biri birer Aristo akıllı, şair, kitap yazar yalın ayak başı kabak fakirlikle övünür canlar vardır. Gece ve gündüz İlahi aşk ile sermest olmuş, kendinden geçmiş dervişler vardır.

Ve kilar, fırın ve bir aşevi mutfağı da bütün bu anılan hayrat eserleri Süleyman Han'ındır. Bu tekke yakınında iki minareli bir cami, bir medrese ve ziyafet evi, imareti bütün Süleyman Han'ındır. Bu hayrat ve hasenatın tamamı kargir yüksek kubeler ile yapılmış ve baştan başa mavi has kurşun ile örtülmüş büyük binalardır. Sözün özü, Osmanoğulları devletinde böyle büyük bir tekke yoktur.

................ (7 satır boş) ................ [15b]