Erzene'r-Rum (Rumkale)

Erzene'r-Rum (Rumkale) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Belde isimleri arasında dört Erzen vilayeti vardır. Evvela biri Erzene'r-Rum yani Erzurum'dur. İkincisi Erzen-i Ahlat'tır. Üçüncüsü Erzincan'dır. Dördüncüsü bu Rum Kaledir.

Hazret-i Ömer halifeliğinde Rum kayseri yapısı olduğundan insanların dilinde Rum kale derler. Urfa ve Birecik arasında birer merhale yerdir. Urfa paşası eyaleti toprağında eminliktir. Hükumet nahiye kazadır.

Rum kalenin şekilleri: Fırat'tan beri güney taraftadır ve Birecik'ten batı tarafa kurulmuş olup ikisinin arası bir menzildir. Kalesi bir tepe üzerinde gayet sağlam ve dayanıklı kaledir. Abbasilerin yıkılması sırasında Ermeni küffarları istila edip nice müddet mutasarrıf olmuşlar iken Mısır padişahlarından Melik el-Eşref ibn Sultan Melik Mansur Kalavan (---) tarihinde büyük ordu ile bu kaleyi kuşatıp Ermenilerin elinden zorla ve kahren feth etmiştir. Daha sonra 922 [1516] tarihinde yine Mısır Sultanı Melik Gavri elinden I. Selim Han feth edip imar etti. Ancak hala o kadar bakımlı değildir. Kalesi beşgen şekilli sağlam taş yapıdır. Kale içinde toplam 500 toprak ile örtülü evler vardır. Bir camii, taşrada camii, hanı, hamamı ve küçük çarşısı vardır.

................ (2 satır boş) ................ [54b]

................ (1.5 satır boş) ...............

Merzuban Nehri bu kale yakınında Fırat Nehri'ne karışır. (---) (---) (---) (---) (---) (---) (---) (---)