Husvar (Khust)

Husvar (Khust) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Macarcada (—) (—) demektir. Menuçehr oğlu Acem'den Macar olan Nagban Ejder Kral yapısıdır. Erdel krallarına tabidir, ama Orta Macar toprağında bulunup bir zaman Orta Macar hâkimi Kurs Palatinuş hükmünde idi.

Sonra (—) tarihinde Erdel hâkimi Betlen Gabor Kral Süleyman Han'ın izniyle [12b] bu Husvar Kalesi'ni Kurs Macarı elinden Osmanoğlu kuvveti ile alıp sağlam bir kale etmiştir ki gece rüyasında gören adamın dudakları uçuklar. Hâlâ içindeki bütün keferesi Nemse, kaptanı, irşekleri, şagları ve nemeşleri tamamen Nemse'dir, lâkin Zolomioğlu mülküdür. Kalesi, Hasun Yaylası dibinde duvarları dolma şeddadi rıhtım, İskender Şeddi gibi, beyaz kuğu gibi kaledir ki sağlam surunun boyu gökyüzüne çıkmış bir sağlam, dayanıklı, yeni yapı bir güzel hisardır.

Aşağıda varoşu kalenin batı tarafına bakar, tüm evleri biri biri üzere gayet süslü varoştur ki bütün saraylarının çatıları renkli kiremitler ile örtülü ve bütün kiliseleri kurşun ile ve kalaylı teneke ile kaplı mamur kiliselerin haçları saf altın ile yaldızlı olduğundan insanın nergis gözleri kamaşır. Bağ ve bahçesinin sınırı ve sonu yoktur ve suyu ve havası gayet hoştur.