Eflatun Çadırı (Rüzgar Kulesi)

Eflatun Çadırı (Rüzgar Kulesi) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Eski cami yakınında tüm hekimlerin toplantı yeri var ki ona Eflatun Çadırı derler. sekiz rüzgara karşı 8 köşe yekpare taştan ibretlik bir çadırdır. Bu çadırın her köşesinde birer adam resmi yapılmıştır, onlar da tek parça beyaz mermerden düzülmüş. Her bir resmin elinde birer rüzgar alameti aletleri var.

Sekiz rüzgarın dördü erkek ve dördü dişi yapılmıştır. Erkekleri güneş parçası, ay yüzlü oğlan çehresindedir. Dişileri mahbube avratlar suretindedir. Poyraz, yıldız, karayel ve gündoğusu rüzgarlarını erkek görüntüsünde yapmış, ama lodosu, batı, inbatı ve keşişlemeyi avrat suretinde etmiştir. Ama gerçekten büyüleyici timsaller etmiştir ki yine her biri rüzgarlarına nazır olup durur.

Bu çadır kubbesinin içi 12 burç üzere 12 terek tarh olunmuş beyaz mermerden [254a] kubbedir.
Evvela 12 tereğin birinde koç burcu beyt-i merrih münkalib-i narı tasviri yazılmış.
Ve bir tereğinde boğa burcu beyt-i zühre-i türabı yazılmış.
Ve birinde ikizler burcu beyt-i utarid-i hevayi yazılmış.
Ve birinde yengeç burcu beyt-i kamer-i ma'i yazılmış.
Ve birinde arslan burcu beyt-i şems-i nari yazılmış.
Ve birinde başak burcu beyt-i utarid-i türabi yazılmış.
Ve birinde terazi burcu beyt-i zühre-i hevayi yazılmış.
Ve birinde akrep burcu merrih-i ma'i yazılmış.
Ve birinde yay burcu beyt-i müşteri-i nari yazılmış.
Ve birinde oğlak burcu beyt-i zühal-i türabi yazılmış.
Ve birinde kova burcu beyt-i zühal-i hevayi yazılmış.
Ve 12. tereğinde çadırın balık burcu beyt-i müşteri-i ma'i yazılmış.

Bu burçlara dair 7 gezegeni ve daha nice çeşit yıldızların tesirlerini tarif edip yazmış. Bir açık sihir mertebesinde 12 terek bir sanatlı mermerden yekpare dershane çadırıdır.

Bu çadır şeklindeki kubbenin içinde bir kabir var, "Feylekos-ı Yunanı burada gömülüdür" derler. Tüm Rum kefereleri itibar edip kutsal günlerinde ziyaret ederler. Bu kabrin başı ve ayağı ucunda Yunanca olarak tarihi yazılmıştır.

Bu mermer çadır kubbe üzerinde bir ince mil vardır. Eski hekimler zamanında o mil üzerinde bir ayine-i İskender gibi bir dünya aynası var imiş. Her ne taraftan bu şehir üzerine bir düşman hareket etse o dünya aynasında hareket eden düşmanın tüm askeri ve seraskeri görülürmüş. Hala yeri durur ama aynası yoktur.

O zamanda bu şehir içinde toplanan hekimler birer çeşit ibretlik garip tılsımlar ve birer türlü vefk-i a 'zam acibeler yapıp bu şehirde veba, yılan, çıyan, akrep, leylek, karga, pire, kehle, tahta biti, sivrisinek ve karasinek olmazmış. Kısacası bir yıl 366 gündür, gün başına birer çeşit tılsım karada ve gün başına birer tılsım denizde olup deniz kıyısına tılsımlar etmişler. Ta Hazret-i Risaletpenah dünyayı şereflendirinceye kadar bu anılan tılsımların etkisi devam edip O'nun doğduğu gece bütün tılsımlar yerle bir olup etkileri yok olur. Hala nice tılsım yerlerini gördük. Ama şimdi yine bu Atina şehrinde sivrisinek, çıyan, akrep, leylek ve karga olmaz, gelirse vatan tutmaz, çok dururlarsa yaşamazlar.

Bu çadır kubbe içine adam girse hemen o an içi bulanıp istifra edip parça parça safra, sevda, balgam ve diğer ifrazatları tamamen kusar. Zira kubbenin bir tereğinde Yemeni şap ve bir tereğinde lacivert rengi göz taşı vardır. Hemen onların kokusu tesiriyle hummalı adam kusup sıtmadan kurtulur, denenmiştir.

Büyük marifet: Bu çadır kubbesinin dışında olan sekiz rüzgara denk usta hekimin birisi yıldız ve usturlab ilmi üzere rub' dairesiyle incecik bir mikat tarh edip yine mermer üzere çizmiş. Bu eğri suratlı felekte öyle sanatlı bir mikatı Batlimuslar, Hakim biemrillah ve Ali Kuşçu bile yapamamışlardır. Kısacası, ibretlik yüksek kubbedir.

Bu Atina Kalesi'nin eğimi olan kayanın altında çeşit çeşit kubbeler, saraylar, tekkeler ve mağaralar var ki onların her birinde eski hekimlerden Restalis, Bokrat, Sokrat, Fisagores-i Tevhidi, Calinus, Feylekos, Feylesof Batlimus, Mihan, Mihail ve Eflatun odaları var.

Her oda, hücre ve mağaralar içine girsen hala besbase, kebabe, tarçın, darfı-yı fülfül, zencefil, udu'l-kahr, akırkarha ve kakule kokusu insanın dimağını kokulandırır. Bazı mağara sahipleri kimyaya çalıştıklarından mağaralarında kibrit, zibak ve zırnık madenleri kokar.

O zamanda bu şehre gelen hekimler bu mağaralarda kalıp ders verip çeşitli ilim tartışmaları yapıp kendilerini yetiştirirlermiş.

Onun için nice eski tarihçileri bu Atina şehrine İşrakıyyun şehri, Meşşaiyyun şehri ve (---) şehri derler. O asırda hekimler varmış ki Bağdad'daki hekimlerle bu Atina'daki hekimler dilsiz ve vasıtasız birbirleriyle gece gündüz konuşurlarmış. Bu da acayip bir sırdır ki Bağdad ile Atina'nın arasında denizden başka 5 aylık yoldur. [254b]

O zaman bu Atina şehri o kadar mamur ve şenlikli imiş ki şehirden güney tarafa deniz kıyısında Ejder Limanı'na kadar 2 saat yerdir, kat kat kaşaneler, İrem Bağı gibi saraylar, Rıdvan cenneti bahçesi gibi bahçeler, binlerce dükkan ve nice bin ibretlik seyirlikler varmış. Hala nice yüz ibretlikleri ortadadır.

Bir tarafı 2 saatlik yol, ta Deli Dağ'a varır. Ve bir tarafı kuzeye Kifse kasabasına varırmış. Bu Kifse kasabası, Atina şehrinden ayrılıp kalmıştır ki hala arasında nice bin bağlar vardır.

Kısacası bu şehri yaya bir adem 3 günde dolaşırmış. Ve bir mektubu elden ele verip ta Ağrıboz'a, İstife'ye ve Gördüs şehrine ulaştırırlarmış. Hala bu şehirden o 2 saatlik yer ta Ejder Limanı'na kadar baştan başa bağ bahçe ve şebekeli bostanların içlerinde nice yüz bin imaret eserlerinden kubbeler ve Kisra kemerleri vardır.