Piyale Paşa Camii

Piyale Paşa Camii hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bir dere ağzında kıble tarafı yüksek bir set üzere sağlam bir camidir. Sakız fatihi, vezir Kaptan Koca Piyale Paşa yapısıdır. On iki yüksek kubbesi vardır. Kırmızı somaki büyük direkler üzerine oturtulmuş (---) adet kubbesi var. Mihrabı ve minberi sade güzelidir. Pencereleri tunçtur, demir değildir. "Bütün fethettiği kafir kiliselerinin çanlarını getirip camiin pencerelerine kafes etti" diye söylerler. (---) adet necef ve moran camlar ile bezeli olduğundan gayet aydınlık camidir. İki kıble kapısı var.

Kapısı üzerinde Karahisari hattıyla "Selamün aleyküm" [Araf, 46] ayeti saf altın ile yazılmıştır. Dış dehliz sofaları üzerinde (---) adet petek direkler üzerinde kubbeler vardır. Bu sofaların mihrap duvarında baştan başa çeşit çeşit, şiirler, beyitler, mısralar ve büyük bir Ömer resmi (hat ile) yazılmıştır.

Bundan dışarı dehliz sofaları üzerinde ( ---) adet küçük direkler üstünde tahta tavandır. Bu cami tamamen saf kurşun ile örtülmüş nurlu bir camidir. Kıble kapısından mihraba uzunluğu (---) adımdır. Bir yanından bir yanına (---) adımdır. Dış büyük avlusunda, göklere baş çekmiş altı adet büyük çınarlar var ki her birinin dalları gölgesinde gezintiye çıkanlar yatıp dinlenirler. Bu avlunun da dört kapısı vardır. Batı tarafı kapısının sağ ve solunda kırk adet medrese odaları vardır. Allah'ın hikmeti, Piyale Paşa merhum bu camii yapmaya başladığında camiin kuzey tarafında yedi büyük küp altın bulmuştur. Küpleri bulduğu yer hala bellidir ki, ö küpler İstanbul'da Uzun Çarşı başındaki sebilhanesi içinde durur, mermer küplerdir. Böyle helal mal ile yapılmış camidir. Bir tekke, kendisine bir mezar, bir hamamı, bir çarşı yapmıştır. Allah rahmet eylesin.