Orta Hisar (Ortahisar Fatih Büyük) Cami

Orta Hisar (Ortahisar Fatih Büyük) Cami hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Evvela Orta Hisar'da kefere elinde san'atlı bir kilise imiş. 865 [1461] tarihinde bu kaleyi Fatih Sultan Mehmed Han Gazi feth edince açık Allah emri ki "Yüzünü artık Mescid-i Haram tarafına çevir" [Bakara, 144] yüce fermanı üzere bu büyük kilisenin mihrabını doğudan kıble yönüne çevirip apaçık nurlu bir cami etmiştir ki halen günümüze kadar cami içi nur ile dopdoludur.

Mihrabı ve minberi eski iştir. Ama bu camiin doğu tarafına bitişik bir hünkar mahfili vardır. İnce işli marangoz ustası buna bıçkı, keser ve törpü vurup ustalığını sergileyerek öyle bir mahfil yapmış ki seyretmeye değer. Hepsinden ahşapları servi levhası, ceviz levhası ve şimşir levhası ile yapılmış padişahlara mahsus yüksek kürsü mahfilidir. Gece ve gündüz açık durur yüksek bir makamdır.

Bu yüksek makamdan başka bu camiin üç tarafında yüksekçe sütunlar üzere mahfiller vardır. Cemaati çok olduğunda cemaat bu mahfillerde ibadet ederler.

(---) Kapısı ve güzel bir minaresi vardır. Dış avlusunun dört tarafında medrese odaları var. Bu aydınlık yapı cami baştan başa (---) (---) ile örtülüdür.

Bu cami ile kulede olan Yeni Cami'den başka camiler sur dışındadır ki Trabzon'un batı tarafıdır. Orada olan yerleşim yerinde dört cami vardır. Doğu [251a] tarafında olan yerleşim yerinde iki cami vardır. Ve batı tarafındaki yerleşim yerinde dört cami vardır. Ama Orta Kule Camii gayet bakımlı ve süslü bir minareli şirin camidir. (---) (---) yapısıdır.