Geyve

Geyve hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Aslında ismi Gegve'dir. İzmit Kalesi'ni yapan İskender'in akrabalarından Gegve adlı yaşlı kadın kralın koyunları çobanları için yapılmış bir küçük kaledir. O kralenin ismiyle isimlenmiş, Genve'den meşhur galat Geyve derler. 712 [1312] tarihinde Osman Gazi fethidir. ( ---) sancağı toprağında 150 akçe şerif kaza olup Sakarya Nehri üzerinde Bayezid-i Veli'nin garip ve tuhaf (---) göz büyük köprüsünün hala evkafıdır. Bu ibret verici köprü de Osmanoğulları devletinde herkesçe bilinen büyük bir köprüdür. Eski zamanlarda bu Geyve büyük şehir idi. Ancak Sultan IV. Murad zamanında Sakarya Nehri taşarak bu şehri sulara gömdü, fakat yine imar oldu. Ancak deryada katre (damla) ve güneşte zerre kadar imar olmadı.

Üç yüz haneli, bir camili, harap bir camii meydanda bir minaresi kalmış ve bir hamam, üç han, yedi sıbyan mektebi, evleri kiremitli ve tahta örtülüdür ve Sakarya Nehri'nden bir ok atımı uzakta imar olmadadır. Ama bir kiremitli muazzam hanı var, han yanında 20 kadar dükkanı var. Bağı ve bahçesi çok olduğundan üzüm turşusu ve Sakarya kenarı kavunu meşhurdur. İki kavunu bir ata yükletirler, gayet iri ve lezzetli kavunu olur. Geyve köprüsü kenarında safi bostanlardır. Bu köprünün altından akan Sakarya Nehri'nin ilk çıktığı yer (---) (---) (---) dağlarıdır. Daha sonra şehrin pazarı yakınından geçip nice beldeleri ve köyleri sulayarak bu İzmit sancağından geçip Kocaili sancağında İrve adlı kasabada Karadeniz'e karışır. Bu kasabada sipah kethüdayeri, yeniçeri serdarı ve evkaf mütevellisi vardır.

Geyve'nin ziyaret yeri: Hazret-i Burhan. Osmancık ile gelmiştir, burada medfundur. ( ---) ( ---) ( ---) ( ---)