Kusayre (Quseer)

Kusayre (Quseer) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Kızıldeniz, yani Süveyş Deryası kenarında dört köşe bir şeddadi yapı kaleciktir. Çepçevre 500 adımdır. İlk yapıcısı Hazret-i Ebubekir oğlu Muhammed el-Kübra'dır. Sonra Tahir Baybars ve Sultan Kayıtbay bazı binalar yapıp zenginleştirmişlerdir. Bir kaya üzere hendeksiz, batıya bakan bir kapılı kaledir. Dizdarı, 200 neferi ve cebehanesi vardır. 17 adet küçük topu vardır. 1 cami, 20 oda ve 1 buğday ambarı vardır.

Kale dışında nice tahıl ambarları ve misafirhaneleri vardır. Ama başka han, hamam ve çarşı pazardan bir alamet yoktur. Ve bağ bahçeden iz belirti yok bir ada yerdir. Ama gayet gerekli ve güvenli yerdir.

Büyük ve güzel bir limanı var, tüm rüzgardan emindir. Karşı tarafı kıbleye doğru tam 300 mil Yenbu'dur ki oradan Medine'ye 2 günde varılır. Ve Mekke iskelesi Cidde'ye 360 mildir, Cidde'den Mekke 8-9 saatlik yerdir. Daima Hicaz tarafından gemiler bu Kusayre'ye gelip tahıl alırlar.

Bu limanın suyu daha önce bir günlük yoldan gelirdi. Abahide devecileri suyu damla ile satarlardı. Hakir bu kaleye geldiğimde kale halkı susuzluktan şikayet edip "Kalemize yakın bir derede su alameti vardır, bir hayır sahibi olsa, azıcık gayretle büyük hayrat olurdu" diye söylediklerinde derhal Allah rızası için atlarımıza binip çeyrek saatte varıp keşfettik. Gerçekten de bu mahal su kaynağıdır diye kale ayanı ile Mısır Veziri İbrahim Paşa efendimize arz ettik. Mektuplarımız ulaştığında baş üstüne deyip malından 10 kese ayırıp güvenilir bir ağasıyla bu kadar yapı ustası ve dağ delici adamlar geldiler. Biz Funcistan seyahatinden gelinceye kadar bir su kuyusu kazmışlar, yanına bir dinlenme sediri ve güzel bir köşk yapmışlar. Görenlerin dillerinde destan, içimi hoş bir su imiş. Hamd olsun bu hakirin gayreti ile yapılıp kale halkı ve bütün gelen geçen, hacı, ziyaretçi, tüccar ve bütün susayanlar kurtuldular. İnşaallah, "Hayra delalet eden onu yapımı gibidir" hadis-i şerifine göre büyük sevaba nail oluruz. Kusayr Köşkü'ne yazdığım tarih:

Birisi kalkup dedi ey Evliya tarihini
Çah-ı Zemzem üzre oldu kasr-ı İbrahim bina. Sene 1083

Bu tarihimiz kırık dökük böyle vaki olmuştur.