Kufe

Kufe hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Geçmişin tarihçileri, Necef diyarının bilginleri ve Tarihçi Hıtat-ı Makrîsî sözleri üzre Hazret-i Âdem Safiyyullah Rabbü'l-İzzet civarından bu yeryüzüne indiğinde Hindistan diyarından Serendil Adası'na indi. Tâvûs kuşu (—) indi, Hazret-i Havvâ Ana Cidde'ye indi ve yılan (—) indi. Çünki Hazret-i Âdem Serendil Adası'nda kalıp Rabbü'l-İzzet'den ayrı düşüp yoldaşsız ve dostsuz kaldığından ağlama ve inlemelerinden gökte melekler Âdem'in ahları ve inlemelerinden eza çekip Cenâb-ı İzzet'e Âdem'in feryadını şikayet ettiler. Yaratıcı’nın hikmeti kırlangıç kuşu Hazret-i Âdem’e gelip,

"Ey Âdem, sana yoldaşın Havvâ'yı bulayım, bana sakalının telinden birkaç kıl ver" deyip Âdem'in sakalının kılından birkaç tel aldı.

Bazı tarihçiler Hazret-i Âdem Tatar yüzlü olup cennette sakalı yok idi. Ve bütün insanlar cennette yine genç yüzlü, sakalsız olup ancak çenesinde azıcık sakal belirtisi ve bıyık olsa gerektir. Hazret-i Âdem Rabbü'l-İzzet ayrılığı ile gamından sakalı Yemen ülkesinde geldi, derler.

Nice tarihçiler Havvâ Ana derdinden sakalı geldi, derler.

Sözün kısası kırlangıç kuşu o an kanat açıp Cidde'de Havvâ'ya gelip onun da kâküllerinden birkaç tel alıp Havvâ'yı Cidde'den Yemen'e, Âdem'i Serendir den Hürmüz'e Hürmüz'den bu Küfe toprağına getirir, Havvâ'yı da Yemen'den Lahsa'ya oradan Kûfe'ye getirir.

Sonra Âdem ve Havvâ'yı yeryüzüne indikten sonra birbirlerine saçlarının alâmetleriyle buluşturup aracılık eden kırlangıç kuşudur. Bu kuş ezelî tanışıklığı ve alışkanlığı olduğundan hâlâ insanların oturduğu evlerde yuva kurmaktadır.

Daha sonra Havvâ ve Hazret-i Âdem ilk defa Arafat Dağı'nda görüşür, ilk defa bu yeryüzünde insanoğlunun imar ettiği Arafat Dağı beytidir, sonra eski Küfe Şehri, dâr-ı Sıddik'dır. Orada yetmiş sene oturup Hazret-i Şîs, Hâbil ve Kâbil Küfe Şehri'nde dünyaya geldi, derler.

Sonra Cenâb-ı Rabbü'l-İzzet Adem'e ibâdetgâh için Me’vâ Cenneti'nden beyaz inci ile yaratılmış bir kasır gönderdi, ona Beyt-i Mamur derlerdi, Hak emri ile bu Beyt-i Mamur hâlâ Mekke-i Mükereme yerine konuldu.

Hazret-i Adem Hak fermanı ile Kûfe'den Mekke yerinde olan Beyt-i Mamur Kasrı'na göçüp yeryüzünde Adem imareti Serendil'dir, İkincisi Arafat Dağı beytidir, Küfe Şehri, üçüncü Mekke vü Bekke Şehri ve (...) Beyt-i Kâbe'dir. Ama bu Küfe Şehri Hazret-i Nuh Tufanı'ndan önce öyle mamur idi ki bir ucundan bir ucuna üç menzil yol idi. Nuh Tufanı'nda harap olup yine Tufan'dan sonra Nuh Nebî imar etti.

Sözün kısası bu Küfe Şehri kırk kere mamur ve şenlikli, kırk kere harap, yıkıp ve yaban oldu.

Kırk birinci kere imar olduğu Hicret'ten sonra 23 [644] tarihinde Hazret-i Ömer Allah ondan razı olsun halifeliğinde oldu.

Sonra 115 sene mamur kalıp sonra Alkamî kavmi son buldu, Küfe Şehri dibinden akan Fırat Nehri'nden ayrılmış olan Alkamî Nehri akmayıp kesildiğinden Küfe Şehri harap oldu.

Ve dahi harap olmasının aslı hemen İmam Hüseyin Deşt-i Kerbelâ'da şehit olup 40-50 bin Küfe halkı Kerbelâ'da şehit olunca hemen Küfe Şehri'ne uğursuzluk gelip günden güne harap oldu.

Ama İmam Ali'nin tahtgâhı iken Ali sevgisi ile öyle imar oldu ki Alkamî Nehri kenarıyla üç günlük yol tâ Umman toprağına kadar bağ ve bostan, gül-i gülistan ve reyhanistan idi.

Ve Alkamî Nehri Küfe Şehri içinde yedi yerden akardı. O zamanda Küfe, İrem Bağı’ndan nişan verip 70.000 mescit ve 40.000 büyük köşkler, on kere 100.000 başka evler, 400.000 dükkân, 10.000 han, 3.000 hamam ve daha pek çok yapılar ile şenlenmiş diyar idi.

İmam Hüseyin'in Kerbelâ olayından sonra haraba yüz tuttu. Ama Şeyh Muhyiddin el-Arabî sözüne göre (—) suresinde "Sonra o kederin arkasından Allah size bir güven indirdi ki..." [Kur'ân, Âl-i İmrân 154] âyeti harfleri tarihinde bu Küfe Şehri öyle imar ola ki bir meliki zirâi yeri sultan çarşısında satılıp imar ola, Allah bilir. Anılan imar yerlerden hâlâ Hazret-i Ali'nin şehit olduğu cami kalmıştır ve bin kadar fukara haneleri ve nice bin Urbân kavmi obalarıyla konup göçüp meks eder. Bunlardan başka imar eserlerinin temelleri bellidir.

…

Necef-i Eşref Küfesi Şehri ziyaret yerleri

Evvelâ daha önce 1059 [1649] tarihinde Bağdad'ın, Hille nin, İmam Hüseyin, İmam Ali ve bu Küfe Şehri'nin nice yüz adet i ziyâretleri yazılmıştı. Ama şimdiki hâlde daha fazlaca ziyâret ettiklerimizi bildirir:

Evvelâ Necef deryâsı kenarında Hazret-i İmam Ali, İmam Hasan, İmam Hüseyin, Selmân-ı Pâk ve Kamber-i Ali yüce makamları vardır, Allah onların hepsinden razı olsun.

İmam Ali ve İmam Zeynelâbidin makamları yine Necef sahilindedir.

Hazret-i Nuh makamı, Ulucamii'n küçük kapısı yakınındadır.

İmam Ali mihrabı, melun Mülcem İmam Ali'yi bu mihrabda ibadet ederken harbe ile vurup şehit ettiği kanı hâlâ mihrap duvarında bulaşmış durur.

İmam Hasan mihrabı, İmam Hüseyin mihrabı; Hazret-i Âdem Safî makamı; İmam Cafer-i Sâdık mihrabı ve Hazret-i Ömerü'l Fârûk mihrabı.

Hazret-i Resûl-i [357b] Ekrem Dikketü'l-mi'râcı mihrabı, mirâc yerine çıktığında bu camiye gelip iki rek'at hacet namazı kılmıştır.

Dikketul-kazâ mihrabı, Hazret-i Ali halifelik günlerinde bu mihrapta oturup kadılık ederdi.

İmam Musa Kâzım makamı, Harun Reşid zamanında İmam bu mihrabda oturur idi.

Hazret-i Musa Kelîmullah mihrabı.

Hazret-i İbrahim Halilullah makamı ve Hazret-i İsâ Rûhullah makamı.

Müslim bin Ukayl merkadi, İmam Hüseyin'in amcası oğlu ve müsellimi iken Yezidîler şehit etmişlerdir, kabri Ulucami içindedir.

Hani bin Urve merkadi, Sahâbe-i kirâmdandır ki şehit olmuştur.

Ve Hazret-i Nuh gemisi makamı, bu cami içinde yapılmıştır.

Seng-i helâl u harâmzâde ziyareti, Hazret-i Nuh gemisinin yapıldığı yere yakın iki direktir, arasından helâlzâde geçer ve harâmzâde geçemez.

Hazret-i Yunus Nebî aleyhisselâm makamı.

Sitti Hadice binti İmam Ali merkadi, Ulucamiin Bâbü’l-katl yakınında gömülüdür.

Sitti Zeyneb merkadi, İmam Ali kızıdır ve bu camiin dışında yatmaktadır.

Sitti Gülsûme kabri, İmam Ali kızıdır, bu da cami dışında yatmaktadır.

İmam Muhammed ibn İmam Ali merkadi, bu da cami dışında yatmaktadır.

Hazret-i Sehele kabri, Ashâb-ı güzindendir, Küfe içinde harap camide yatmaktadır.

Sa'sa'a bin Sûhan kabri, Sahâbe-i kirâmdan olup kendi Sa'sa'a Camii'nde yatmaktadır.

Zeyd bin Sûhan Mescidi, Sahâbedendir, kendi mescidinde yatar.

Hazret-i İbrahim hanesi, Sehle Mescidi içinde bulunmaktadır.

Hazret-i İdris hanesi, bu da Sehle Mescidi içindedir.

Hazret-i Hızır Nebî hanesi, bu da Sehle Mescidi içindedir.

Ve Fâtıma Ana tennuru.

Nuh Nebî tennuru kuyusu, Nuh Tufanı'nda ilk defa Tufan suyu bu tandır kuyusundan kaynamıştır.

Hazret-i Kümeylî ziyareti, Haccâc Yusuf şehit etmiştir. Küfe dışında yatmaktadır. Kümeylî tarikati silsilesi ona çıkmaktadır.

....................(2.5 satır boş).....................

Allah onların hepsinden razı olsun.