Kiçivan (Tunçkaya)

Kiçivan (Tunçkaya) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bazı tarih kitaplarında Pijen, Şeğak(?) ve Efrasiyab cengleri hikayelerinde yazılan Dudıman-ı Keçkıvan Kalesi bu eski şehir kalesidir diye yazmışlar. Eski zamanlarda [323b] Abbasilerden cennet benzeri Bağdad halifesi el-Mustansır Billah hükmünde iken Moğol taifesinden Hülagu Han gelip bu şehri harap, halkını kebap edip Bağdad'ı da harap etti.

Daha sonra bu Dudıman Keçkıvanı şehri, Karakoyunlu Kara Yusuf Şah hükmünde iken o kadar şenlikli ve bakımlı olup erzen benzeri işlek Ahlat şehri oldu. Bundan sonra nursuz Timur gelip yerle bir etti. Sonra Süleyman Han Nahşıvan'a gelirken İslam ordusunun öncüsü olan Lala Kara Mustafa Paşa feth etti. Kars eyaleti hükmünde hala imaristandır, ama işlek şehir değildir.

Kalesi bir dereli yerde dörtgen şekilli bir küçük kaledir. Hakimi başka sancakbeyidir. Hass-ı hümayunu 153.500, zeamet (---) ve timar ( ---) vardır. Alaybeyisi ve çeribaşısı vardır. Süleyman Han kanunu üzere cebelüleri ile ve beyinin askeriyle toplam 1.200 mükemmel asker olur. Kale kumandanı, azeb ve gönüllü ağası, 300 kale neferatları, 150 akçe kadısı ve yedi adet mamur Keçivan nahiyeleri vardır.

Tamamı 1.200 adet toprak ile örtülü bakımlı evleri, üç adet küçük camii ve her esnaftan 40-50 adet dükkanları vardır.