İnlik (Golubinje)

İnlik (Golubinje) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bu mahaller bir acayip dar fena boğazdır ki Tuna'nın iki tarafı göklere doğru uzanmış yalçın kayalar üzerinde karşı karşıya kâfir zamanı iki tane kale var ki sanki her biri çetin derbenddir, ama hâlâ bu iki adet kalenin içlerinde insan yoktur. Lâkin Tuna gemileri bu mahalden geçtiklerinde "Gemileri Tuna haydudu basıp bu boğazda yağmalamasın" diye İrşova beyi bu İnlik Kalesi'ne ve karşı taraftaki Küpeşte Kalesi'ne ve Vidin beyi de tüfenkliler koyup Tuna kaptanı da gemileriyle bu İnlik Boğazı'nda 12 pare firkateleriyle palpa aleste hazır olup Tuna gemilerin bu hâl üzere geçirmeye bütün beyler ve kaptanlar memurdur. Zira bu İnlik kaleleri boğazı Tuna üzerinde gerçekten de korkunç girdaptır. Zira bu boğazda her zaman Tuna kâfirleri gemileri basıp yağmalarlar.

Kâfir zamanı bu iki kaleden birbirlerine Tuna üzerinden kat kat adam kolu kalınlığı demir zincirleri karşı karşıya bağlayıp bir gemi değil bir çırnık bile geçemezmiş. Hâlâ zincirlerin dolap yerleri iki taraftaki kayalarda açık seçik bellidir. Bu iki yanındaki kayaları Yanko ibn Madyan ki ibtidâ İstanbul Kalesi'ne temel bırakıp yapanın kardeşi Yanvan Kral bu kayaların Tuna kenarlarını oyup iki araba geçecek kadar, genişçe oyulmuş kayadan kesme yollar etmiş ki Bîsütun Dağı'nı ve Amasya şehri kayalarını kesen dağ delen Ferhad kesmeye kadir değil çok enli kesme yollardır ki insanın yapabileceği şey değildir. Hâlâ Tuna gemilerinin gemicileri kalın palamar ipler ile gemileri bu kesme kayaların yolunda güçlükle çekerler. Zira bu mahallin dar boğazından Tuna Nehri yokuş aşağı yıldırım gibi aktığına göz ermez. Kısacası bu kayaları Ferhad'ın bile kesmeye gücü yetmez ibretlik bir dar ve heybetli boğazdır ki bütün askerler bu dar yerden geçince gemicilerin bağırış çağırışlarından bu dağlar gökyüzü kubbesi gibi güm güm gürleyip ses verir, cidden seyirliktir.

Bu iki taraf kalelerin altları Tuna Nehri'ne bakan Bîsütun Dağı gibi kayalar delik delik mağaralardır. Ve İnlik Beli tarafında olan kale bir kayalı burun üzerinde olmakla yine Yanvan Kral bu kale kayasının dağı ardını bir hayli kesip Tuna Nehri'ni akıtıp kaleyi bir ada gibi etmek istemiş, ama ömrü yetmeyip hâli üzre kalmış. Ama bu kayayı da bu mertebe kesip Tuna'yı akıtmak gayreti de insan işi değildir. Eğer öyle olsaydı bu İnlik Kalesi İskender Şeddi olurdu. Hatta kefere zamanı bu boğazda bütün gemilerden gümrük alınırmış. Kısacası insaf gözüyle seyretmek gereken acayip ve garip yerlerdir.