Ba'albek (Baalbek)

Ba'albek (Baalbek) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bütün tarihçiler bu kale hakkında "Hazret-i Süleyman yapısıdır" diye yazmışlardır. Gerçekten de Hazret-i Süleyman'ın yapısıdır. Zira devleri haps ettikleri mahpushaneleri ve Hazret-i Süleyman mutfağı hala bellidir. Her taşı Süleymaniye kubbesi kadar yontma, cilalı ve parlak taşlardır ki insan gördüğünde şaşırır ve hayran olur. Her burcu ve bedeni Bisütun Dağı'ndan, Elburz Dağı'ndan ve Demavend Dağı'ndan nişan verir. Ve duvarının boyu (---) arşın yüksekliktedir. Fırdolayı (---) şeklindedir ve tamamı (---) adımdır. (---) yönüne bakan (---) kapısı (---) (---) (---) (---).

Kısacası bu hakirin bu seyahatinde dikkatle bakıp incelediği kaleler içinde böyle sağlam bir kale ve dayanıklı bir sed görmedim. Meğer Acem diyarında Kahkaha Kalesi veya Van ve Mardin Kalesi ola. Nice binlerce kara ve deniz gezginleri "Bukalemun renkli felek atlasında görmedik" derler. Zira insanoğlu yapısı değildir. Hazret-i Süleyman devlere yaptırmıştır. Zira o büyük kubbe gibi taşları insanoğullarından Ad, Semud, Hud ve Amalika kavminin kaldırmaya güçleri yetmez. Lut kavmi, İsrailoğulları ve Amalak kavminin de cereskal ilmi ile bu kalenin bir taşını bir yerden bir yere koymaya güçleri yetmez.

Hatta Ba'albek Kalesi'nin dışında bir yeşillik ovada dört köşe dağ gibi büyük bir kaya vardır. Bir köşesi yerde, üç köşesi havaya bakar parlak yontulmuş bir taştır. Bir dev karısı bu taşı Ba'albek Kalesi'ne götürür imiş. "Kale tamam oldu, bu taşı nereye götürürsün" dediklerinde taşı omuzundan bu yeşillik yere bırakıp gider. Onun için bu sert taş o yerde kalmış, ta bu derece büyük kayaları vardır.

Daha sonra Al-i Ekrad'dan Şam Meliki Nureddin Şehid hazretleri imar etti. Bundan sonra Şam melikliği, Mısır'da kale yapan Yusuf Salahaddin eline girince Ba'albek Kalesi'ne kul koyup imar etti. Daha sonra 922 [1516] tarihinde Sultan Gavri elinden Sultan I. Selim Han feth etti.

Şam eyaletinde subaşılıktır ve 150 akçe kazadır. Nahiyesi (---) parça köydür. Kethüdayeri ve serdarı yoktur. Kalesinde dizdarı, neferatları ( ---) ve kale içinde ( ---) ( ---) ( ---) ( ---) ( ---) ( ---) (---) [36b]

Ve kalesi (---) kurulmuştur. Çevresinde bağları ve bahçesi hesapsızdır. ( ---) ( ---) ( ---) ( ---)

Kısacası, çeşitli dillerde yazılan tarih kitaplarında bu kale meşhurdur ve övülmüştür. Hatta bütün kitap yazan bilginler arasında "Munsarıf, gayri munsarıf ve ilmü la yunsarıf (dilbilgisi örnekleri)" misalinde (---) ilminde bu Ba'albek'i örnek getirirler. Ba'al bir padişahın ismi idi. Bek onun sıfatı idi. Bu kaleye 800 sene mutasarrıf olup imar ettiğinde onun ismini almış ve kalenin adı Ba' albek olmuştur.

Bu Ba'albek'de Hazret-i İlyas'ın bir camii var idi. İlyas Nebi seyahatte iken Ba'al padişah bu camiye bir put koyup ona ibadet ederlerdi. O putun ismin e Ba'al derlerdi. Hala bu kale o padişahın ve o putun ismiyle anılmaktadır. Hazret-i İlyas seyahatten gelip bu cami içinde o putu görünce halkı put-perest olmaktan men etti. O kavmin haklarında nice kere suhuf nazil oldu (indi).

Ba'albek halkı İlyas Peygamberi yalanlardı. İşin sonunda Cenab-ı Bari o kavmi cezalandırınca bütün halkı kıtlık ve yokluktan helak oldular. İlyas Nebi, bu Ba'al şehrini terk edip Elyesa Nebl ile ikisi Lübnan Dağı eteğinde Kerek-i Nuh yerine gelip makam edindiler. Hala Elyesa Nebi Kerek-i Nuh'da gömülüdür, ama tefsirciler "İlyas Nebi hazretleri Hızır Nebi ile hayattadır" derler.

İsmi ilk başlarda İbri dilinde Şezande idi. İlk defa Hazret-i İdris yapıp ismini Şezand kodu. Hala İdris Nebi Makamı, Halilullah Makamı ve Süleyman Eminullah Makamı kasrı vardır. (---) (---) (---) (---) (---)