Kefaloz (Kefalos)

Kefaloz (Kefalos) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bu da Süleyman Han fethidir, Kaptan Palak Mustafa Paşa eliyle. Bunun da tarihi: "Yefrahu'l-mü'minîne bi-nasrillâh" dır. [Kur'ân, Rum, 4-5] Zira bu adaların hepsi Rodos fethedilince alınmıştır. İstanköy Sancağı hükmünde Süleyman Han vakfıdır. Mütevellisi hâkimdir, salb u siyaset sahibidir. Haracını toplayıp imaret ve görevlilere maaş verir büyük tevliyettir. Ve İstanköy kazası niyabetidir.

Bu kale İstanköy Adası'nın lodos tarafında bir burunda, bir yalçın kaya üzerinde bir küçük kaledir. Çepçevre büyüklüğü (—) adımdır. Ve (—) tarafına bakar bir kapısı var. Gayet sarp ve sağlam bir süslü kaledir, ama çevresinde hendeği yoktur.

İçinde 70 kadar kireç örtülü şeddadi yapı Müslüman ve kefere evleri vardır. Ve 1 mihraptır, başka imaret yoktur. Gayet küçük kaledir, ama aşağıda varoşu mamur süslü (—) adet hanedir. Tamamı kârgir yapı kireç örtülü evlerdir.

Kalenin 35 neferi ve dizdarı vardır. Ve 40 adet küçük topları var, han, hamam ve başka yapı yoktur. Gayet ada yerdir. Suları eşekler ile aşağıdan taşırlar, iyi sarnıçları vardır. Birkaç kere Duka, Papa ve Malta gemileri gelip basmışlardır. Zafer bulamayıp hüsranla gitmişlerdir.

Aşağı varoşunda 6-7 dükkânları vardır. Ama taşrada bağ ve bahçeleri çoktur. Limanında çeşit çeşit balıklar çıkar ki anlatılmaz. Bu kaleden açık havada lodos tarafına 150 mil Girit Adası gözükür. Kısacası bu da serhat sonu kaledir.