Eski Yurt

Eski Yurt hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Eski zamanlarda büyük bir şehir imiş. Hâlâ nice bin yerde yapı kalıntıları bellidir. Şimdi 300 evli, bağ ve bahçeli ve her evinde âbıhayat suları akar bir mamur köydür. Bu ayrılık yerinde 3 adet kurşunlu kubbeler içinde geçmişin sultanları, hanları sessizlik vadisinde yataklarında suskun olup yatarlar. Her nur dolu kubbelerde öyle süslü, öyle sanatlı avize ve kandiller var ki her bir kubbe nur fışkıran türbedir. Nice yüz çeşit şamdan, buhurdan, çerâğdan, gümüş ve altın kandiller ile süslenmiş, ibrişim halılar üzerinde nurlu kabirlerin çevresinde hüsn-i hat kelâm-ı şerifler sanatlı rahleler üzerinde döşenmiş kubbelerdir.

Bazı padişahların başları yerinde sarıkları üzerinde turna telleri ve çelenkler sokulmuş durur. Her kubbede türbedarlar bulunur ki her an hanlar, [130b] sultanlar, biyim ve bükeçler gelip ziyaret eder, ûd ve amberler yaktırıp hatm-i şerifler okunur, bütün insanların ziyaret yeridir. Allah hepsine rahmet eylesin.

Sonra bu kubbelerin dışı çevresinde bütün kalgaylar, nureddinler, sultanlar, biyim ve bükeçler, Kazak sultanlar, tüm vezirler, mirzalar ve atalıklar, kısacası Bahçesaray'ın bütün seçkinleri ve ileri gelenleri, zengin ve yoksulları burada gömülüdürler. Zira ta Hazret-i Risâlet-penâh zamanından beri bu mahal suskunlar yurdudur.