Lugoş (Lugoj)

Lugoş (Lugoj) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Macarcada (—) demektir. Yapıcısı Süleyman Han asrında Erdel Kralı Betlen Gabor'dur. (—) tarihinde III. Murad Han zamanında Ulama Paşa fethedip yine kâfirler istilâ etmiştir. Kâfirler elinde (—) sene kalıp sonunda (—) tarihinde Sultan IV. Mehmed Han fethidir, Köprülü Mehmed Paşa eliyle. Hâlâ Tımışvar Eyaleti'nde başka sancakbeyi tahtıdır. Beyinin hâssı 300.000 akçedir. Zeameti 12 ve timarı 300'dür. Alaybeyi ve çeribaşı vardır. Beyinin askeriyle toplam 1.000 adet asker olur.

Ve 150 akçe kazadır, ama daha nahiyeleri yazılmadı, zira yeni fetholmuş bir ülkedir. 3 oda yeniçeri çorbacıları, 1 oda topçu, 1 oda cebeci, kale dizdarı, 600 adet hisar eri, kethüdayeri, muhtesibi ve bâcdârı vardır.

Kalesinin şekli: Bir geniş yerde Jebel Nehri kenarında dörtgen şekilli bir palanka kaledir. Etrafında hendeği Jebel Nehri'dir. Bu nehir, Erdel'in Demirkapı Dağları'ndan toplanıp Tımış Nehri'ne karışır bir küçük sudur.

Kalenin bir kapısı var. Ve hendeği üzerinde bir musanna asma köprüsü var, her gece köprüyü kaldırırlar. Kale içinde toplam 300 Macar evleri var, kimi saz ve kimi tahta örtülüdür.

Bu kale yeni feth olduğundan daha cami, han, hamam ve dükkânlar yoktu. İç kalesi dörtgen şekilli kârgir yapı bir küçük kaledir. Bunun da başka hendeği vardır. Doğu tarafa bakan ağaç
kanatlı bir kapısı ve hendeği üzerinde asma köprüsü var.

Bu şehrin dört tarafı safi bağlı mahsullü yerlerdir. Bütün reayaları Eflak'dır. Eriği, elması ve beyaz kebesi meşhurdur.

Bütün reayası Varat kulu aklâmıdır. 10 yük akçesi Mekke ve Medine'ye vakfolunmuştur ki Ravza-i Mutahhara tarafından her sene Kızlar Ağası adamı gelip 10 yük akçeyi Tımışvar defterdarından alıp gider, büyük hayrat oldu.