Sencovan Camii

Sencovan Camii hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Sencovan Camii derler bir eski mabettir. Bir serhadde böyle bir büyük cami yoktur. Meğer Girit'te Hünkâr Camii ola. Ama bu Sencovan Camii, İkinci Adem Nuh Necî zamanlarında yapılmış eski bir mabettir. Ve "Nice yüz yıl mihrabının sağ tarafındaki kapalı oda içinde Hazret-i Yahya'nın mübarek cesetleri orada saklı idi" diye aslı ve teferruatı ile Tevârîh-i Kıbtî'de ve Tevârîh-i Yûnâniyân ki eski tarihlerdir, Hazret-i Adem'in yeryüzüne inmesinden önceki cân ve cin kavmi olaylarını ve bu ana dek tüm olayları yazmadadırlar, bütün Arapça ve Türkçe tarihler onlardan yararlanmıştır, Yanvan Tarihi ki Yunanca doğru tarihtir, onda öyle yazar ki,

Malta kâfiri bir zaman Mısır toprağında eski İskenderiye'de oturmakta idiler. Behîce ve Hannâdî kabilesinden bir alay şirret kavim idi. Padişahları olan Melik Filbatır, Kıbtî'ye itaat etmeyip oradan kaçıp Filistin şehri yakınında Akka adlı kaleye geldiler. Bu kale İspanya yapısı olup onların himayelerinde 200 yıl sakin olup çoğalarak İspanya elinden Akka Kalesi'ni alıp çevreyi yağmalayarak güçlendiler. O asırda Şam, Kudüs, Nablus, Hama, Humus, Halep, Antakya, ta Bağdad, Birecik ve Urfa tamamen Rum elinde idi. Özellikle Acem, İran, Turan ve Türkistan vilâyetleri ve bizzat Dârâ Şah da Yunanlı İskender'e haraç verir idi. Devletleri bu mertebede iken İskender'den sonra biraz devletlerine zayıflık geldi. O zamanda Malta kâfirleri Hazret-i Yahya'nın mübarek cesetlerini, Nablus yakınında Beyt-i Sabastiye derler bir bayır üzerinde büyük bir şehir imiş, hâlâ 200 haneli bir köydür, Hazret-i Yahya'nın cesedini alıp "Bizim Akka Kalesi ziyaretgâh olsun ve bütün adaklar bize gelsin" diye Akka Kalesi'nde Sencovan adıyla saklarlar. Ve Hazret-i İsa Nebi eşeğinin kemiklerini de Remle şehrinde bulup Akka'ya getirip 200 yıl orada da sakin olurlar.

…

Kıble kapısından boyu mihraba kadar 185 ayaktır ve yan kapıdan yan kapıya eni 65 ayaktır. Mihrabın iki yanında yan sofaları vardır, onların da eni 130 ayaktır. Camiin içinde iki yanında mihrap sofasına kadar 8 adet yüksek kırmızı somaki sütunlar var ki her biri cemaat gibi kıbleye yönelip dururlar. 4 adet de ameli sütun vardır. Bu hesap üzere toplam 12 yüksek sütundur. Bu sütunlar üzerinde Kisra kemerine benzer gökkuşağı gibi kemerler üzerinde harpüşte tahta tavanlı kubbedir, kârgir değildir.

Küçük bukalemun nakışlı tavandır ki bu zamanda yapı ustası keser vurmada ve Mâni kalemini çekmede âcizlerdir. Bütün tahta ve kirişleri tamamen servi levhasıdır. Misk ve ham amber gibi güzel kokusundan cemaatin dimağı kokulanır ve içi ferahlanır. Böyle bir eski yapıdır.

Mihrabın üstü kârgir bina yarım kubbedir. Mihrabın altı toloz kârgir kemer yapı ile yoldur.

Bu camiin 3 kapısı vardır, iki yan kapı ye bir kıble kapıdır.

Hünkâr mahfilinde Tatar hanlar ve diğer emirler ibadet ederler bir sanatlı mahfildir.

Müezzinler mahfili de acayip tarzdır. Cami içi yıldızlar gibi nice bin billur kandiller ile bezelidir ve çeşit çeşit kıymetli askılarla süslenmiştir.

Kıble kapısının sağ tarafındaki kule üzerinde (—) ayak taş merdiven ile çıkılır bir şerefeli düzgün bir minaresi var ki sanki gülistan servisidir.

Camiin avlusu yoktur, dört tarafı yoldur. Ve bu camiin üstü tamamen kurşun Örtülüdür. Yağmurdan akan tatlı suların tamamın yollarla altındaki sarnıçlara toplanıp Temmuz ayında bütün Rodos halkı içip susuzluklarını giderirler. Kısacası bu cami fukaraların Kâbe'sidir.

*1856'daki cephanelik patlamasında yıkılmış, yerine Süleymaniye medresesi yapılmıştır.