Aydıncık (Edincik)

Aydıncık (Edincik) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

(—) (—) (—) tarafında bağ ve bahçeli (—) adet Müslüman mahallesidir. Bir mahalle Rum keferesi ve üç mahalle Ermeni kefereleri çoktur ki unculuk ticareti ederler.

Tamamı 2.000 adet altlı üstlü kârgir yapı ve eski tarz tamamen kırmızı kiremit örtülü evlerdir.

Ve (—) adet camileri var. (—) (—) (—) (—) (—) (—) başka mescitlerdir, ama halkı gayet ehl-i sünnet ve cemaat musallilerdir (namaz kılanlar). Medreseler, dârülhadis ve dârülkurrâlar yoktur, ama 7 adet ebced okuyan sıbyan mektepleri vardır.

Ve (—) adet gönlü yaralı derviş tekkeleri, fakir yuvalarıdır.

Ve (—) adet iskele başı mahzenlerinden başka şehir içinde mükellef kara ve deniz tüccarı hanları vardır.

Ve iki adet hamamı var. Biri (—) (—) (—) (—) (—) (—) ve (—) adet çarşı pazarı var ki yine her esnaftan bulunur, ama dükkânlarının çoğu uncu dükkânlarıdır, ancak bedesteni yoktur.

Bütün halkı Türktür, ama gayet sâlih rencber adamlardır. Her sene bunların eliyle İstanbul'a kırk elli bin seklem, yani çuval beyaz, hâs ve ince un gelir ki buğday unu Şam'ın Havran buğdayından daha iyi, özlü ve lezzetli unu olur. Diğre beğenilenlerinden Amasya Lâdik'i kadar ve Sabanca somunu kadar beyaz ve hâs ekmeği olur ki Erdel diyarının sipov ekmeğinden lezzetli olur, üzüm turşusu, bulaması ve şıra köfteri beğenilir.

Ve (—) nehri üzerinde su değirmenleri hesapsızdır, bağ ve bahçesinin de sayısı ve sınırı yoktur.

Suyu ve havası o kadar tatlıdır ki sanki yapıda ve havada Halebü'ş-şehbâ ve havada sanki Ma'arratu n-numân'dır. Onun için mahbub ve mahbubeleri meşhurdur. Ama Türkistan olduğundan mahbubları boldur. Ya kayıkçı veya gemici veya uncu veya değirmenci veya bağban olurlar, ama halkı gayet garip dostu adamlardır.

Ve Aydıncık kuzeyinde 40 mil uzaklıkta Marmara adası vardır. 40 mil daha güneye aşağı Lapseki kasabası ve Çardak kasabası daha aşağı ve Anadolu Boğazhisarı daha aşağıdır, ama bu hoş havalı şehrin zemini Karesi Sancağı toprağında bulunmuştur (—) (—) (—) (—) (—) (—)

Aydıncık ziyaret yerlerini bildirir: Evvelâ mezarlığında Hüsam Dede ziyareti. Sonra, Molla Mehmed, yani Küçük Mecidüddin ziyareti, bu Karesi vilâyetinde şer'i hâkim iken vefat etmiştir. Bu Aydıncık'da doğduğundan yine asıl vatanına gömülmüştür.