Solmoş (Șoimoș)

Solmoş (Șoimoș) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Lipova Sancağı toprağında Moroş Nehri kenarında göklere doğru baş çekmiş bir kayalı zeminde ve bir ince havalelice dizdarlı, neferlice ve bir topluca, cebehanesi azca, faâtı tarafına bakar sağlam bir kapılıca, 30 adet neferlice ve 30 adet hanelice bir küçük kaleciktir. Ama kesme kayadan gayya kuyusu gibi derin bir hendeği var.

Hisarın içinde Süleyman Han'ın bir küçük camii var, içine on adam sığar. 959 [1552] tarihinde Süleyman Han fermanıyla İkinci Vezir Ahmed Paşa fethidir.

Yapıcısı Betlen Gabor Kral’dır. İsimlenmesi (—) (—) (—) (—). Onun için Solmoş derler.

Bu kale içinde bir su kuyusu var ki tümden kesme kayadır. Sanki üstad Ferhad bu kuyuyu çark ile oymuş. Öyle parlak ve yuvarlaktır ki âdemoğlunun aklı hayrette kalır. Yaradanın hikmeti bu ki öyle bir yüksek dağ üzerinde bu kuyu ola. Üç kulaç yakın bir âbıhayatı var ki sanki buz parçasıdır.