Şemetorna (Simontornya)

Şemetorna (Simontornya) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Macar dilinde (—) (—) demektir. 951 [1544] tarihinde Sultan Süleyman Han asrında Mustafa Paşa ve Kasım Bey eliyle fethedilmiştir.

Budin Eyaleti'nde başka sancak beyi tahtıdır. Bin kadar askeriyle sancağı yönetir. Süleyman Han kanunu üzere beyinin hassı 240.000 akçedir. Zeamet sahipleri 13, timar sahipleri 402'dir, alaybeyi, çeribaşı ve yüzbaşı vardır.

Kanun üzere sefer sırasında cebelüleri ile 3.060 adet silâhlı ve mükemmel askeri olur. Ve 150 akçe şerif kazadır ve nahiyesi 76 adet köydür. Nakibi, şeyhülislâmı, sipah kethüdayeri, Budin yeniçerisi serdarı, kale dizdarı, 500 nefer hisar eri, 12 bölük nefer ağaları, muhtesibi, bâcdarı, haraç emini, şehir kethüdası, mimar ağası ve ayanı, hepsi mevcuttur.

Kalesinin şekli: Şarviz Nehri kenarında bir gollü, bataklı ve çataklı göl içinde dörtgen şekilliden uzunlamasına şeddadi yapı güzel bir kaledir. Taşra varoşu sarp palankadır ve büyüklüğü fırdolayı 1.400 adım iç kaledir. (—) yönünde bir demir kapısı var, hendeği üzerinde asma köprüsü var. Hepsi bir mahalle ve 300 kadar tahta örtülü dar evlerdir; ama hey sarayı ve dizdar sarayı gayet mükellef hanelerdir.

İç hisarda Süleyman Han Camii (—) (—) tahıl ambarı ve mükellef cebehanesi var. (—) (—) (—)

Ama varoşu Şarviz Nehri batağı kenarında yine ağaç büyük palanka, sağlam, dayanıklı bir hisardır. Şarviz Nehri adı geçen Balatin Gölü'nün ayağıdır. Bu, Şemetorna Kalesi altından geçip Segsar Kalesi önünde Yeni Palanka adlı köprüsünün altından geçip hemen o mahalde Tuna Nehri'ne karışır. Onun için Şemetorna bir batak içinde (—) mahalle ve (—) adet şindire tahta örtülü varoştur, ama kârgir yapı evleri nadirdir. Bu da çepçevre palanka duvardır, ama tabyaları ve dirsekleri mamurdur.

Ve hepsi (—) kapıdır. (—) (—) (—) (—).
Ve tamamı (—) adet mihraptır. Evvelâ (—) (—) Camii
...............(1 satır boş).................
Geri kalanlar mahalle mescitleridir. Ve (—) adet ilim yuvası medreseleri vardır. Ve ciğer köşesi sıbyan mektebi vardır, ancak ayrı dârülhadis ve dârülkurrası yoktur. Ve toplam (—) adet Âl-i Abâ dervişleri mekânı tekkeleri vardır.

Ve hepsi (—) adet hamamdır. Ve cümlesi (—) adet tüccar hanlarıdır. Ve (—) adet esnaf dükkânı vardır. (—) (—) (—) Ve suyu ve havası gayet hoştur, yer yer mahbûb ve mahbubeleri bulunur. (—) (—)

Beğenilenlerinden, beşer onar okka gelir beyaz sipov Macar somunu ekmeği olur ki misli meğer Erdel diyarında ola. Ve bal suyu güzeldir ve diğer meyvesi gayet çoktur, zira bağ ve bahçesine sınır yoktur. (—) (—) (—)

Şemetorna külliyatı övgüsünün tamamlanması
Evvelâ halkı hep tüccar, garip dostu, düzgün ve dindardır. Hepsi serhadli esvabı giyip Boşnakça ve Macarca konuşur, yumuşak huylu adamları vardır