Mevlevihane Tekkesi

Mevlevihane Tekkesi hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bunlardan mükellef, mükemmel ve süslü, imaretinde nimeti bol, hoş yapı Mevlevîhane Tekkesi'dir. Türkmen Ağası Mustafa Ağa yapıp Sultan IV. Murad Silâhdarı Mustafa Paşa'ya hibe eyledi. Gayet sağlam yapı, yüksek kubbeli, avlusu etrafında 40-50 derviş hücreli, avlusu baştan başa ham mermer döşeli ve avlunun ortasında ona on büyük havuz üzerinde kameriyelerinde çeşit çeşit üzüm salkımları avize gibi süslenmiştir.

Bu tekkenin dört tarafında olan İrem hıyâbânında olan meyve ağaçlarının çiçekleri ve diğer çiçeklerin güzel kokuları insanın dimağını kokulandırır. Mevlânâ âyini günlerinde neyzenler fasl-ı neva-yı uşşak ederken ona nazire taşra gül ü gülistan kuş bahçesinde nice bülbüllerin nağmeleri dostlara can bağışlar. Kısacası Mevlânâ Tekkesi'nde böyle bir nazargâh meğer Haleb'de ola. Ama bina ciheti ile bu tekke Mevlânâ Türbesi'nin dışındakilere tercih olunur. Böyle bir âşıklar meydanıdır. Bu binanın tarihi Mevlânâ'nın kerametidir ki 400 yıl önce tarih düşmüştür, dikkatle bakılınca acayip keramet olduğu görülür. O hoş tarih budur:

Mustafa Ağa-yı sahih hayr-râ,
Der dü âlem hakk inâyet mî-küned,
Kerd cânî bahr-i Mevlânâ-yı Rum,
Tâ ki dervîşân ibadet mî-küned,
Güft Mevlânâ-yı pîşîn tariheş,
Bişnev ez ney çün hikâyet mî-küned. Sene 1048

Bu tarihî mısra Mesnevî-i şerifin başlangıç mısraıdır ki bu Mevlânâ Tekkesi'ne tarih olmuştur.