Lankaza (Ayvasil) Gölü

Lankaza (Ayvasil) Gölü hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bu abıhayat olmayan gölcüğün doğu tarafı Siroz şehridir ve batı tarafı Sidirkapsi'dir. Bu iki şehrin ortasında bir geniş göldür ki çepçevre büyüklüğü 7 mildir. Bazı yerleri sığdır. Ancak 6 arşın ve 10 arşın derinlikte yerleri vardır. Suyunun özelliği yoktur, zira nice yerleri sazlık ve bataklık ve dahi kötü kamışlık olduğundan suyu da yerilmiştir. Ağız tadı olanlar çokluk içmezler.

Bu gölün kuzey tarafında bir şey yoktur. Birkaç yerde harap duvarlar ve harap köyler vardır. Köylerinin halkı haydut adındaki haramilerin dertlerinden ve Osmanlı'nın açık zulmünden isyancı olmuşlardır. Ama kış günleri bu gölde olan kaz, ördek, kuğu, balıkçıl, saka kuşu, kızıl ördek, karabatak ve vezneboşaltan gibi kuşların hesabını ancak Yaratıcı Allah bilir.

Bu kasaba sakinlerinden olan reaya ve berayası tamamen Rum keferesi, Bulgar feceresi ve Eflak Hıristiyanı olup kış günlerinde bu kuşları tüfeng ile vurup avlayıp yerler. 

...

Bu göl Selanik'ten bir menzil uzun yoldur. Selanik'in güneyi ve batısı arasında bulunmuştur. Ve bir taraftan Beşik Gölü ile Selanik arasındadır. Zira bu gölün Beşik Gölü ile yarım konak yerdir ki bir miktar uzanlamasına bulunup çepçevre büyüklüğü on mildir, dediler.

Çeşit çeşit balıklarından kara sazanı ve turna balıkları çok olur. Bu göl çevresinde mamur olan kefere köyleri avlayıp Selanik şehrine taptaze getirip satıp kar ederler ve öşr-i sultanisini bu göl eminine verirler, zira başka emanet ve zabitliktir.

Bu gölün derinliği 8, 9 ve 10 kulaç yerleri vardır. Ve gölün ayağı Beşik Gölü'ne karışır gayet lezzetli büyük göldür.

*Göl iki farklı şekilde anlatılmış. Ayvasıl ve Lankaza iki ayrı göl gibi anlatılsa da tarife uyan başka  göl bulamadım.