Terkoz (Terkos)

Terkoz (Terkos) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Yapıcısı Makedonya ki İstanbul'dur, onu ilk defa yapan Madyan oğlu Yanko bu Terkoz Kalesi'ni de yapmıştır. Bu kale İstanbul Kalesi'nin bir köşesi olmak üzere yapılmıştır. Bir köşesi Silivri Kalesi'dir ve bir köşesi Yedikule'dir. Hâlâ İstanbul olan kale Makedonya şehrinin iç kalesi olmak üzere yapılmıştır.

Bu Terkoz Karadeniz kıyısmdadır. Silivri Kalesi Akdeniz (Marmara) tarafındadır. Bu iki kalenin arası Karadeniz'den Akdeniz'e kadar 8 saat yerdir. Hâlâ Terkoz'dan Silivri'ye kadar doğudan batıya dağlar ve bayırlar üzerinde 7 kat germe kale duvarı ve her katında birer kat germe hendekleri açıkta durur.

Bu Terkoz Kalesi'nden Karadeniz kenarıyla Karadeniz Boğazı olan Yoroz Kalesi'ne, oradan Yeniköy, Hisar, Beşiktaş, Tophane ve Galata Kalesi'ne kadar, tüm deniz kıyısı Terkoz Kalesi'ne kadar baştan başa kale idi.

...

Terkoz Kalesi şeklini anlatır: Ardından yine Terkoz Kalesi'ni Kostantin Kral imar edip 856 tarihinde İstanbul'dan önce Fatih Sultan Mehmed Han Gazi fethidir ve Eyub mevleviyeti nahiyelerinden olup Karadeniz kıyısında üçgen şekilli büyük bir kaledir.

Kıblesi, batısı ve doğu tarafı tamamen büyük bir göldür. Ancak lodos tarafı bin adım karadır. Diğer tarafları Karadeniz ve göldür. Sanki bir adada şeddadi kârgir taş yapı bir köhne hisardır.

Fatih o kara tarafından toprak sürüp feth etmiştir. Hâlâ sürülen toprakları yığılıdır. Ve kale döven topla yıkılan yerleri açıkta bellidir.

Bu kara tarafında iki kat duvarları, iki kat kapıları ve büyük hendeği var, diğer yerleri deniz, yalın kat duvar ve göl kuşatmıştır. Fırdolayı büyüklüğü 10.600 adımdır. Karadeniz kenarında bir hoş ve büyük liman var ve gölüne de küçük gemiler girip demir atıp yatarlar.

Bu gölden taşrası Karadeniz'in Yedikumlar ve Karataşlar dedikleri korkulu ve tehlikeli olan beyaz kumlu ve kara taşlı amansız kumsal yerlerdir ki sanki Karadeniz kenarında Akkirman Kalesi önündeki Kamerü'l-kum gibi bir bağlantısız ve güvensiz yerdir. Tüm Karadeniz gemileri bu Terkoz Kalesi'nin burnundaki Yedikumlar'da kış günlerinde helâk olurlar. Allah saklasın.