Ilısıra (Yollarbaşı)

Ilısıra (Yollarbaşı) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Karaman Eyaleti'nde Kâfiryat nahiyesidir. Dizdarı ve 18 neferi vardır ve zeamettir. Kalesi, celâli korkusundan vilâyet halkı toplanıp zeminden iki adam boyu yüksek yapmışlardır, güzel bir taş kaledir. Kâfiryat Ovası'nın tam ortasında yapılmış dört köşe eski bir kaledir.

İç kalesi bir yüksek yerdedir. Çepçevre büyüklüğü bin adımdır. Asla hendeği yoktur ama birbirini gözler burçları vardır. Ve iki kapısı var, biri yıldız tarafına bakar Kâfiryat Kapısı'dır. Biri kıbleye bakan Karaman Kapısı'dır. Ve bu tarafta birkaç varoş evleri vardır.

Kale içi toplam 4 mahalle ve 6 mihraptır. 300 toprak örtülü evlerin hepsi tek katlıdır. Ve kalabalık cemaate malik (—) (—) Camii, eski tarz toprak örtülü camidir ve bir minaresi vardır. Kıble kapısı üzere: "Mescitler şüphesiz Allah'ındır. O halde, Allah ile birlikte kimseye yalvarmayın" [Kur'ân, Cin, 18] âyeti yazılmıştır ve 942 tarihinde yapılmıştır. Bu camie bitişik sıbyan mektebi kapısı üzerinde:

Allahtı müfettihü’l-ebvâb, sene erbain ve sitte mie" [640] yazılmıştır. Bundan başkası mescittir.

Bir hamamı var, Köseoğlu'nundur. Ve 11 dükkân vardır. Bütün halkı güherçile çıkarırlar. Acayip kâr ederler ve acayip madendir.

Bağ ve bahçeleri Kara Dağ dibinde olup binden fazladır. Sahraları gayet ekin ocağıdır. Kara arpası ve kırmızı buğdayı beğenilir ve meşhurdur.