Salihiyye (As Salhiyyah)

Salihiyye (As Salhiyyah) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Şarkıyye kaşifi hükmünde subaşılıktır. Şehri geniş bir ovada 2 saatlik hurma bağları içinde Fellah şehridir. Bin kadar hanedir, ama hepsi hurma bağları içinde başka başka evlerdir ve hepsi birbirlerine bitişiktir ve hep komşu kapıları vardır. Her hanenin yine etrafında mazgal delikleri vardır. Zira gece gündüz çöl Urbanı bunlardan at, koyun, yem ve yemek ister, bunlar vermeyip daima cenk ederler. Onun için her haneden birbirlerine kapılar ve tüfenk mazgalları var.

10 bin miktarı Beni Salihi derler cesur kavimdir. Bunlar da 2 fırkadır, bir sınıfı Beni Cüzam'dır ve bir fırkası Beni Haram'dır. Bunlar da daima birbirleri ile cenk ederler. Gayet melun kavimleri vardır ki bütün gelen geçenler bu asi kavimden çaresiz kalmışlardır.

Bu kavmi düzeltmek için ve tüccar ve hacıların geçiş yeri olsun diye bu mahalde bu şehri (---) tarihinde Sultan Salih yaptığından Salihiyye derler. Eski zamanda gayet mamur imiş, ama geçiş yeri olup çöl Urbanı yatağı olmakla çarşı pazar, han ve hamamdan asla bir şey kalmamıştır. Ancak bağlar içinde bir geniş meydan vardır, çeşit çeşit büyük ağaçlarla süslü bir yerdir, o meydanda haftada bir kere çevre köylerden insanlar toplanıp pazar kurulur. Herkes malını getirip nice bin deve yükü mal satılır.

Bu pazar meydanında iki katlı bir cami-i kebir vardır, Sultan Kayıtbay yapısıdır. Misli meğer Mısır'daki yine Kayıtbay Camii ola. Yüksek minaresi 3 tabakadır. Ama cemaati yok, Urban içinde kalmış garip camidir.

Bu şehrin halkı gayet zengindir. Zira gelen geçenlere nice kere yüz bin deve yükü su satarlar. Zira bu şehirden Ümmü'l-Hasan kasabası çölünde altı konak yerde lezzetli su yoktur. Tih Sahrası'nın sonu bir kumluk, çöl, yaban, amansız yerdir. Bu Salihiyye'den kira ile develeri su yükü ile tutup yola devam edilir. Onun için bu insanlar zengindir. Ümmü'l-Hasan Çölü'nde bitkin ve dermansız kalan deve ve atları, katır ve eşekleri bütün bu şehir halkı varıp alırlar, besleyip yine hacılara satarlar. Gençleri daima yol kesicilik edip insan katlederler, bir alay harami asilerdir. Ama Cenab-ı Bari de her Musa'ya bir Firavun ve her Firavun'a bir Musa yarattığı gibi bu kavme de Cenab-ı İzzet çöl Urbanını Musa gibi bu Firavun kavmine musallat etmiş.