Nefes Sultan Tekkesi

Nefes Sultan Tekkesi hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Göklere doğru baş uzatmış yüksek bir dağın üzerinde büyük bir Bektaşi tekkesidir. Akdeniz içinde İmroz Adası, (---) Adası, Enez Kalesi ve İpsala Kalesi ovaları tamamen bu tekkeden görünür. Ta bu derece göklere doğru yükselmiş büyük bir dağdır. Bu tekkenin yaz meydanı, kış meydanı, tüm misafirhaneleri, Keykavus mutfağı, at ahırı, kileri, mescidi ve nurlu türbesinin [207a] kubbesi, kısacası bütün imaretleri baştan başa mavi kurşun örtülüdür. Bu büyük eserlerin hayrat sahibi, Ekmekçioğlu Ahmed Paşa'dır.

40-50 kadar yalınayak başı kabak tertemiz, yanık aşık, fakr-ı faka sahibi, gönlü yaralı derviş fukaraları var. Her biri birer yalnızlık köşesinde, halktan uzaklaşmış, pak, maarif erbabı canlar var. Nicesi de gelen giden yolculara hizmet edip az bir şeyle geçinirler.

Bütün konuklara ve komşulara Keykavus mutfaklarından nimetleri ay ve yıl, sabah akşam, zengin, yoksul yaşlı, genç ve gayri müslimlere dağıtılır. Tekke meydanı içinde bir abıhayat su sarnıcı var ki Temmuz ayında sanki buz parçasıdır.

Ve bir acayip yel değirmeni var. Bütün Enez sahrasından, Mekri Kalesi taraflarından ve Dimetoka taraflarından adamlar gelip bu yel değirmeninde un öğütürler. Gariplik onda ki bu kadar yüz yıldan beri bu değirmenin bir yerine zarar gelmeyip taşı asla aşınmamıştır.

Bu yüksek dağ üzerinden, Edirne'den gelen 3 adet nehir derya gibi akıp Enez Kalesi yakınında Rum Denizi'ne karıştığı o kadar güzel görünür ki ibret verici bir seyirliktir. Ve bizzat Nefes Sultan bir 4 köşe, kurşunsuz yüksek kubbe içinde medfundur. Beyt, hakirin:

Nefes Sultan bir erdir nefes almak dürür erlik,
Tefahür eyle fakrile budur alemde serverlik.

Yine bu nur dolu kubbenin içinde, duvar yüzünde bu beytlerimizi yazıp mübarek ruhları için bir Mülk suresi okuyup ruhlarına sevabını hibe eyledik.

Bu nurlu türbenin içinde bulunan kabrin 4 tarafında o kadar Kelam-ı İzzet, çerağdan, kandildan, şamdan ve çeşit çeşit avizeler var ki bir Mısır hazinesi mal eder. Bütün fukaralar her ziyaretçinin Üzerlerine gülsuyu saçıp çeşit çeşit buhur, üd, miskler yakarlar.