Vaşarheld (Trhovište)

Vaşarheld (Trhovište) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Saz Macarı dilinde (—) (—) demektir. Yapıcısını hiçbir kefere bilmediler, zira eski kaledir ve Erdel krallarına tabidir. Ama bu da Saz Macarı kalelerindendir ki beşgen şekilli bir tuğla yapı, bir küçük güzel kaledir. Batı tarafına bakar ancak bir sağlam demir kapısı var.


Bunun da doğu tarafına bayırlar ve tepeler eğimi var, tamamen bağ ve bahçelerdir. Kalenin 5 adet tuğla horasanı rıhtım ile yapılmış kârgir sağlam yapı tabyaları var, lâkin kalesi küçüktür ve hendeği alçaktır. Hisar içine Seydîzâde Mehmed Bey efendimiz bir oda yeniçeri ile korucu tayin olunup onun sebebiyle hisarı gezip gördük. Mamur çanlı kilise, hanları, şindire tahta örtülü evleri ve süslü kefere çarşısı var. Bütün dükkânlarında güzel kadınları gizli alış-veriş ederler, ama her metalarıyla askeri doyum ederler.

Vaşarheld varoşunun özellikleri

Bu kalenin batı tarafı dibinde yıldız tarafından kıbleye uzunlamasına kurulmuş büyüklüğü tam 10.000 adım bir büyük varoştur, ama etrafında suru yoktur. Hemen derin germe kapılı hendekleri, saz ağaç şaranpavları ve iki yerden metin kapıları var bir büyük şehir, büyük varoştur. Halkı tamamen zengin bezirgânlardır ki bolluk şehir olduğundan bütün asker mühimmat ve levazımatlarım burada alıp kaptan ve birovları krala 105 kese padişah malı getirdiler. Zira bu Vaşarheld ulu nahiyeli vilâyettir, 150.000 Saz Macarı reayası vardır, derler.