Şarköyü (Pirot)

Şarköyü (Pirot) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

İlk yapıcısı Destpot Kraldır. Sonra 777 [1375] tarihinde I. Murad Han, yani Gazi Hudâvendigâr feth edip Rumeli Eyaleti'nde paşa hâssı, 150 akçe kadılık olmuştur. Nahiyeleri ve toplam (—) adet köyleri vardır.

Kalesi bir kaya üzerinde dörtgen şekilli taş yapı güzel bir kaledir, ama Sofya şehri yakınında iç el olmak ile hisar içinde imaretten bir şey yoktur. Ancak güney tarafa bir demir kapısı var ve kayası dibinden bir âbıhayat su çıkar. O su üzerinde bir gözlüce bir köprü yakınında Gazi Ahmed Dede merkadi ziyareti var ve köprü aşırı bir küçük hamamı var.

Tamamı (—) adet mahalledir ve dahi tamamı 1000 adet kiremit örtülü tek ve iki katlı, bağlı, bahçeli ve geniş avlulu evleri vardır. Bunlardan Şarköylü Mahmud Ağa ve Nişli Ali Ağa haneleri bakımlı ve süslüdür.

Toplam (—) adet mihraptır. (—) (—) (—) (—) (—) (—) (—) Geri kalanı mescitlerdir, ama medrese, dârülkurra, dârülhadisi, aşevi imareti ve kârgir bedesteni yoktur.

Hepsi (—) adet derviş tekkesidir. Bunlardan köprü başında Gazi Ahmed Baba Sultan Tekkesidir. Ve tamamı (—) adet sıbyan mektebidir.

Tamamı (—) adet tüccar hanlarıdır, ama Çarşı Hanı gayet mamurdur. Ancak 2 adet küçük hamamı var.

Hepsi 200 adet dükkânlardır ki her değerli eşya bolca bulunur. Bu şehrin reayası tamamen Bulgar'dır. Avratlarının başları açık olup saçlarını bir çeşit örerler ki bir diyar kadınlarına özgü değildir, ancak bu şehrin kadınlarına özgüdür. Ve takkeleri, bir tür acayip takke giyerler ki bu da seyre değer acayip bir tavır ve tarzdadır.

Suyu ve havasının güzelliğinden Bulgar mahbub ve mahbubeleri çoktur.