Mendel Manastırı (Monastery of Penteli)

Mendel Manastırı (Monastery of Penteli) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bu adı geçen Koçbaşı Kilisesi'nden doğu tarafına 2 saatte kayalı dağlar ve sarp yollar ile gidip bir taşlık, meşelik hıyaban koyah içinde Mendel Manastırı'nı da "Onu yüce bir yere yükseltmiştik" [Kur'an, Meryem, 57] ayetinin işaret ettiği gibi İsa Nebi göklere yükseldiğinde 12 adet havari adlı halifeleri dağılıp her biri bir tarafa giderek (---) adlı havari de bu Atina şehrine gelip bu Mendel Kilisesi'ni yapmış. Hala 500'den fazla rahipleri vardır. Buna da tüm kafiristandan adaklar gelir. Bin atlı gelse "Hoş geldiniz" diye saygı gösterip riayet ederler, ama Yahudi varsa sabah ölmüş bulunup kapkara yanmış bulunur, acayip hikmettir.

Bu kilisede o kadar mahbub, muğ-piçe papaz oğlanları var ki övgülerinde dil susar. Nice bin koyun, kuzu, keçi, sığır, at ve katırları dağlarında ve otlaklarında çobansız sürü sürü gezerler. Ve bağ bahçeleri dünyayı tutmuştur.

Ve hala İstanbul'un Eminönü'nde yapılan Valide Camii'ne bu kilise has kaydolunup bostancıbaşı tarafından bir haseki zapt edip imareti için vakfa 5 bin okka süzme bal verirler. Eğer bu Mendel Manastırı'nın yapısı, havası orada olan ibretlik kandil, şamdan ve haçları [255b] anlatsak büyük bir kitap olur.