Oman (Uman)

Oman (Uman) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Yapıcısı (—) (—) dır. Leh dilince Oman (—) (—) derler ki isimlenme sebebi odur. Bazı halk dilinde Omaniçse derler, ama Türkler Oman derler. (—) Nehri kenarında büyük şehir, Kazak vilâyetinin Mısır'ı işlek süslü bir şehirdir ki fırdolayı çevresi beş saatte dolaşılır. Tamamen kaim direkler ile yapılma rıhtım ve dolma palankadır. Duvarının boyu 20 Mekke arşınıdır ve eni 10 arşın dolma duvardır.

Ve hepsi 23 adet dirsek tabyalardır, ama topları küçüktür ve hile ve şeytanlığı azdır, tamamı 21 kapıdır. Çoğu (—) suyu kenarında tahtalı su kapılarıdır. Yıldız tarafı sâfî sazlık ve bataklıktır ve (—) tarafı ovalardır ki mamur köylerle süslüdür. Hâlâ Leh kralı toprağındadır, ama Durajanka hâkimdir. Toplam 7.000 seçkin kefere askere maliktir.

Han’a bütün askeriyle karşı çıkıp davullarını çalarak ve hora tepip dankiyo düdüklerini çalarak Han'ı kale yakınına getirirken kaleden bir yaylım top ve tüfeng şenlikleri edip bir tafra sattılar ki Oman Kalesi semender kuşu gibi Umman ateşi içinde kaldı ve Han'a büyük ziyafetler edip hediyeler geldi.

Bu mahalde saadetli padişah IV. Mehmed Han’dan Han'a "Rakofçi gazan kutlu olsun" diye mahabbetnâme hatt-ı şerifiyle kılıç, kaftan, murassa kemer kuşak, çârkab cevahir tirkeş ile Kalga ve Nureddin'e, veziri Sefer Gazi Ağaya ve 12 adet iş erlerine hil’at-i fâhireler geldi. Han sevincinden gelen kapucubaşıya 20 kese, 20 esir ve 20 baş safkan atlardan verdi. Gelen kapucubaşı 500 adam ile tâ Bender’e o gün yollayıp Oman Kalesi altında 3 gün daha durulup çevre kalelerden dahi hediyelerin gelmesi beklenildi. Bizler Oman şehri seyrine daldık.

Bu kale içinde iş erlerinin cevaplarına göre, hisar içinde toplam 9.000 küçük büyük, alt ve üst katlı menhus haneleri vardır ki hepsi şindire tahta örtülü, sobalı ve fırınlı murdar evleridir.

70 adet kilise ve manastırları ile 800 adet dükkânları vardır. 7 adet haru ve 3 sobalı hamamı vardır. Bir hâkimi de vamoştur, yani gümrük eminidir. (—) (—)