Fekte Batur (Batăr)

Fekte Batur (Batăr) hakkında Seyahatname'de yer alan bilgi:

Bu kale içinde nice yüz yıl yaşamış bir papaz var imiş. Ölünce onun malıyla mezarı üzerine büyük bir kilise yapmışlar. O papazın ismiyle anılıp Fekte Batur Manastırı derler.

Sonra 1071 [1661] tarihinde Serdar Ali Paşa ile Varat Kalesi fethine gittiğimizde bu mahalle Siyavuş Paşa kardeşi Abaza Sarı Arslan Hüseyin Paşa Tımışvar Eyaleti askeriyle konup "Gelen geçen İslâm askerlerine yol güvenliği olsun" diye bu mahalle asker üşürüp bir haftanın içinde bu Fekte Batur Kalesi'ni yeniden inşa etti. Hâlâ mamur olup Yanova Kalesi ile Varat Kalesi arasında güvenli bir sığmak ve iman ehli palankası olmuştur.

Hâlâ Varat toprağında Kara Kiriş Nehri kenarında dört tarafı ormanlık içinde dörtgen şekilli bir sağlam ve rıhtım dolma duvarlı, çepçevre 500 adım büyüklüğünde dayanıklı palankadır. İçinde dizdarı, 50 adet hisar eri, cebehanesi, şahi şahane topları, 5 dükkâncığı ve bir mükellef hancağızı var. Hüseyin Paşa bu adı geçen Fekte Batur Manastırinı Sultan Mehmed Camii etti.

Kale kapısı batı tarafa açılır ağaç kapıdır. Ve bir sık meşe ormanı içine yapılmakla gayet korkulu ve tehlikeli yer olduğundan hiçbir zaman Macar katanası keferesi eksik değildir. Zira Yanova ile Varat arasında işlek geçit yeridir.

Bu kale hendeğinden akan Kara Kiriş Nehri Erdel Vilâyetinde Kolojvar Kalesi dağlarından ve Şiçevar Kalesi derelerinden akarak gelip bu Fekte Batur Kalesi'ne uğrar, oradan Göle Kalesi'ni sular, oradan Eğri Eyaleti'nde Sonlok Kalesi arasında Tise Nehri'ne karışır. O kadar güzel su değildir.